Aktualności
Kazimierz Stołecki: Historia Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły w Krasnymstawie
Historia Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły w Krasnymstawie
Treść artykułu oparto na materiale z książki:
Kazimierz Stołecki, Krasnystaw - rys historyczny, 2012.
Zachowano oryginalną numerację rozdziałów.
10.S.3.A. Początki Państwowego Gimnazjum Męskiego (im. Władysława Jagiełły)
Dzieje zakładu od grudnia 1916. [Sprawozdanie Dyrekcji Państw. Gimnazjum Męskiego w Krasnym Stawie, rok szkolny 1918/19, z drukarni Michaela Szolsohna, w Krasnym Stawie, 1919]. Przed I wojną istniała w Krasnym Stawie rozwojowa szkoła realna z rosyjskim językiem wykładowym i prawem publiczności, utrzymywana kosztem miasta. Posiadała własny gmach, należyte urządzenie, bibliotekę i zbiory naukowe. W czasie działań wojennych w r. 1915 granat zniszczył połowę bu-dynku, nastała okupacja niemiecka, potem austriacka, zniknęły sprzęty i zbiory prawie bez śladu, a w ocalonej połowie budynku umieszczono wojskowy szpital Czerwonego Krzyża.
Krasnostaw, dnia 1. listopada 1916 r. 309 Ogłoszenie. Na podstawie zezwolenia c. i k. Na-czelnej Komendy armii otwarte zostanie w jak najbliższym czasie publiczne realne gimnazyum w mieście Krasnymstawie. W miarę zgłoszenia się odpowiedniej ilości uczniów otwarte będą na razie trzy klasy najniższe [Dziennik urzędowy c. i k. Komendy obwodu Krasnostawskiego, Nr. 20, 1. Listopada 1916 r. Rok 2].
1917.01.16. Otwarcie gimnazjum realnego. W dniu 3. stycznia b. r. otwarto uroczyście gimnazjum realne w Krasnymstawie Dziennik urzędowy c. i k. Komendy obwodu Krasnostawskiego, No 1, 16. Stycznia 1917 r. Rok 3, 4, 14]. Na początku, pod zaborem austriackim, szkoła używała pieczęci z godłem Austro-Węgier i nazwą „Offentliches Realgymnasium in Krasnostaw” [Małe Seminarium Diecezjalne w Siedlcach – Biskupiak, Spotkanie absolwentów 26 września 2013 roku, Strona WWW Dawne Laliny, zamieszkałe rodziny, ich zajęcia, zwyczaje i genealogia.].
W jesieni 1916 za staraniem Zarządu miasta ówczesne władze okupacyjne (Jeneralne Gubernatorstwo w Lublinie) zgodziły się na założenie „publicznego gimnazjum realnego” utrzymywanego kosztem rządu, po części miasta (lokal z opałem i obsługą). Wśród trudności, jakie tylko wojna nastręcza, w miasteczku do połowy spalonym, bez lokalu, bez sprzętów, pomocy naukowych i książek rozpoczął Dyrektor po przyjeździe w grudniu 1916 swoje czynności urzędowe od wpisów i egzaminów wstępnych przy pomocy 2 już poprzednio zamianowanych nauczycieli.
Po sprowadzeniu najniezbędniejszych sprzętów i uzyskaniu lokalu w prywatnym budynku nastąpiło dnia 3 stycznia 1917 uroczyste otwarcie i poświęcenie Zakładu przy licznym udziale przedstawicieli władz, miasta i społeczeństwa, nazajutrz zaś rozpoczęła się nauka w trzech klasach, do których przyjęto 77 uczniów. Grono nauczycielskie składało się oprócz dyrektora z 3 nauczycieli stałych i nauczyciela religii, który obok tego był zatrudniony w szkołach elementarnych. Uczono według programu galicyjskich gimnazjów realnych z pewnymi zmianami na korzyść lekcji języka polskiego i historii Polski.
Krótki, bo tylko 6 i 1/2 miesiąca trwający rok szkolny minął szybko wśród intensywnej pracy w szkole i poza szkołą nad młodzieżą, pochodzącą przeważnie z sfer włościańskich a oczywiście pod względem kulturalnym, szczególnie zaś narodowym dzięki rządowi rosyjskiemu zaniedbaną. Toteż Dyrekcja w pierwszym rzędzie nacisk musiała położyć na usunięcie rażących w mowie rusycyzmów, na rozbudzenie ducha patriotycznego, ucząc pierwszych pieśni patriotycznych, deklamacji, które urozmaicały liczne obchody i wieczorki, urządzane nie tylko w murach szkolnych, ale i publiczne, biorąc wraz z gronem profesorów żywy udział w wszelkich pracach społecznych i oświatowych.
Pod względem fizycznym młodzież wobec braku sali gimnastycznej i przyrządów oraz odpowiedniego nauczyciela, musiała ograniczyć się do ćwiczeń i musztry na wolnym powietrzu, które Dyrekcja powierzyła jednemu z bawiących wówczas w mieście legionistów.
Ze składek młodzieży i Dyrektora zakupiono dla Zakładu piękny sztandar o barwach i godłach narodowych, który poświęcono w czasie uroczystego zakończenia roku szkolnego w dniu 7 lipca 1917 [Sprawozdanie Dyrekcji Państw. Gimnazjum Męskiego w Krasnym Stawie, rok szkolny 1918/19, z drukarni Michaela Szolsohna, w Krasnym Stawie, 1919].
W 1917 r. gimnazjum zostało przejęte przez Departament W. R. i O. P. Pierwszym dyrektorem był dr Jan Wowczak [Zygmunt Zagórowski, zest., Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminariów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych, r. II, Książnica Atlas, Warszawa - Lwów 1926].
Jako inicjator zorganizowania szkoły średniej w Krasnymstawie wystąpił Magistrat miasta po raz pierwszy w r. 1906-ym. Kwest ta jednak przez czas dłuższy była w zawieszeniu na skutek długotrwałych sporów między miastem a ówczesnym Ministerstwem Oświaty. Realne kształty przybiera projekt dopiero w r. 1912-ym. W międzyczasie wybudował Magistrat kosztem 75.000 rubli gmach szkolny, który z końcem sierpnia 1912 r., po raz pierwszy otwiera swe podwoje. Rozpoczyna się normalna praca szkolna, którą, jednak niebawem przerwały lata wojny. I tak w r. szk. 1915/16 Zakład jest nieczynny. Dopiero pod okupacją austriacką, 1.XI.1916 r. otwarto 3 kl., którym nadano nazwę: C. K. Gimnazjum Państwowego Humanistycznego. Dyrektorem tego Gimnazjum zostaje prof. dr. Jan Wowczak ze Lwowa. Pozostaje na tem stanowisku do lipca 1919 r., oddany w całej pełni pracy nad rozbudową szkoły. W roku tym Zakład liczył 6 zorganizowanych klas. Wysiłki te i prace prowadzi dalej następca p. Wowczaka, śp. p. Mieczysław Krukiewicz. Rozwija Gimnazjum do pełnego 8-klasowego. Dla zyskania pomieszczenia na 8 kl., rezygnuje dobrowolnie z mieszkania służbowego, które zamienia na lokale szkolne i gabinety, wynajmując dla siebie za własne pieniądze małe 2 pokojowe mieszkanie. Cały swój czas poświęca Szkole i miastu. Pracuje, jako członek Rady Miejskiej, jako przewodniczący Rady Szkolnej Powiatowej i Komisji Oświaty Pozaszkolnej, a wszędzie pełen energii i zapału. Wytężona praca szczerbi zdrowie tego człowieka idei. Po kilku miesiącach choroby przedwczesna śmierć zabiera go Zakładowi [Z dziejów Gimnazjum Państwowego im. Wł. Jagiełły w Krasnymstawie, Strzelec, 31.12.1933, rok XIII, nr 53].
1916.11.01 w Dzienniku Urzędowym c.k. Komendy Obwodu Krasnostawskiego zamieszczono ogłoszenie: Na podstawie zezwolenia c.k. Naczelnej Komendy Armii otwarte zostanie w jak najbliż-szym czasie publiczne realne gimnazjum w mieście Krasnymstawie. Wśród trudności, jakie tylko wojna nastręcza, w miasteczku do połowy spalonem, bez lokalu, bez sprzętów, pomocy naukowych i książek rozpoczął dyrektor po przyjeździe w grudniu 1916 r. czynności urzędowe od wpisów i egzaminów wstępnych przy pomocy 2 już poprzednio zamianowanych nauczycieli [I Liceum Ogól-nokształcące im. Władysława Jagiełły w Krasnymstawie. www.1lo.krasnystaw.pl].
1917.01.03. Z udziałem władz miasta i licznych mieszkańców, po uroczystym nabożeństwie nastąpiło otwarcie polskiej szkoły. Pierwszym dyrektorem Publicznego Realnego Gimnazjum w Krasnymstawie został kapitan armii austriackiej dr Jan Wowczak, 33-letni nauczyciel z Galicji, skierowany tu rozkazem austro-węgierskich władz wojskowych. W 1920 roku był dyrektorem w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim w Lesznie.
1917.12.01. Przejęcie szkół państwowych. W dniu 1 grudnia r. b. pod zarząd departamentu W. R. i O. P. przechodzi jedenaście szkól państwowych polskich w okupacji austriackiej, a mianowicie: Gimnazja realne męskie w Kielcach, Krasnymstawie, Pińczowie i Zamościu, Szkoła realna męska w Puławach, seminaria nauczycielskie męskie w Jędrzejowie, Solcu, Kielcach i Zamościu i seminaria nauczycielskie żeńskie w Lublinie i Piotrkowie [Głos: dziennik polityczny, Warszawa, 01.12.1917, nr 313].
Rok szkolny 1917/18. Nowy rok szkolny rozpoczął się 3 września w nader ciężkich dla Dyrekcji warunkach. Liczba uczniów zapisanych wzrosła w 4 klasach prawie w dwójnasób (147), natomiast lokal o 3 salach z poprzedniego roku pozostał ten sam, jak też liczba nauczycieli, zmniejszona w dodatku o prefekta, tak, że przez kilka tygodni kl. I. i II. pobierały naukę na przemian, co drugi dzień. Dopiero po 2 miesiącach wynajęto w innym domu lokal dla kl. I., nadeszły nowo mianowane siły nauczycielskie, zaś zupełnie normalna nauka rozpoczęła się dopiero w II. półroczu z końcem lutego, kiedy nareszcie odzyskano od władz wojskowych miejski gmach szkolny i ostatecznie skompletowano grono profesorskie do liczby 7 wraz z prefektem.
Najdonioślejszym zdarzeniem tego okresu czasu było przejęcie Zakładu, jako państwowego przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie dn. 1 grudnia 1917. Odtąd szkoła z ducha wprawdzie polska, ale, pod obcym, w dodatku wojskowym zarządem stała się polską także pod względem naczelnej władzy i formalnym.
Przykre wraz z calem społeczeństwem polskim chwile przechodził Zakład po słynnym „pokoju brzeskim” tym boleśniejsze, że do niedawna formalnie był „austriackim”. Niemniej praca szkolna i wychowawcza odbywała się prawidłowo; zorganizowano już wtedy gminy klasowe, polegające na samorządzie młodzieży i dano początek drużynie harcerskiej, której właściwa organizacja przypada na rok szk. 1918-19. Założono Bursę im. Tadeusza Kościuszki z funduszów, uzyskanych od komendy powiatowej i dobrowolnego opodatkowania się grona nauczycielskiego i miejscowej inteligencji.
Niefortunny pod wielu względami rok szkolny przyniósł Zakładowi dotkliwe straty przez śmierć dwu nauczycieli: ś. p. Stefana Kulikowskiego, zmarłego na tyfus plamisty 1918.05.10 i prefekta szkoły ś. p. Ks. Kazimierza Dutkowskiego, który po dłuższej chorobie piersiowej zmarł 1918.06.28. Cześć ich pamięcił Uroczystym nabożeństwem i wystawą prac uczniów zakończył się rok szkolny dnia 1918.06.15 [Sprawozdanie Dyrekcji Państw. Gimnazjum Męskiego w Krasnym Stawie, rok szkolny 1918/19, z drukarni Michaela Szolsohna, w Krasnym Stawie, 1919].
Rok szkolny 1918/19. W ubiegłym roku szk. liczył Zakład 5 klas w 7 oddziałacie uczniów zapisa-nych z początkiem roku było 213. W myśl rozporządzenia Ministerstwa W. R. i O. P. wprowadzono nowy plan nauki w kl. I., w kl. II-V. pozostał dotychczasowy z pewnymi zmianami. Reforma pole-ga obok istotnych zmian na przesunięciu nauki języka klasycznego, języka obcego i historii z kl. I. do wyższych.
Z powodu zmian w gronie nauczycielskim, rok szkolny rozpoczął się uroczystym nabożeń-stwem dnia 16 września. Dnia 2 maja młodzież pod kierunkiem profesorów udała się na dworzec kolejowy dla oddania hołdu przejeżdżającemu przez Krasny Staw, gen. Hallerowi. W rocznicę Konstytucji 3 Maja, jako w dzień święta narodowego, odbył się poranek szkolny. W czasie poranku młodzież złożyła znaczniejszą kwotę pieniężną na Polską Macierz Szkolną [Sprawozdanie Dyrekcji Państw. Gimnazjum Męskiego w Krasnym Stawie, rok szkolny 1918/19, z drukarni Michaela Szol-sohna, w Krasnym Stawie, 1919.].
Kadra szkoły w latach 1916/17: Dyrektor: dr Jan Wowczak (1884-1935). Nauczyciele: Bernard Bucholc (1886-1966) [Małe Seminarium Diecezjalne w Siedlcach – Biskupiak, Spotkanie absolwentów 26 września 2013 roku, Strona WWW Dawne Laliny, zamieszkałe rodziny, ich zajęcia, zwy-czaje i genealogia, Bernard Bucholc, Liceum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach - rok założenia szkoły – 1844, strona internetowa], Stefan Kulikowski, Stefan Pieniążek (1888-1958) [Stanisław Łoza, red., Czy wiesz kto to jest? Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, War-szawa 1938]. Nauczyciele pomocniczy: Ks. Karol Mareś, naucz. religii, leg. Franciszek Trojan, naucz. gimnastyki.
Kadra szkoły w latach 1917/18: Dyrektor: dr Jan Wowczak (1884-1935). Nauczyciele: Bernard Bucholc [Małe Seminarium Diecezjalne w Siedlcach – Biskupiak, Spotkanie absolwentów 26 wrze-śnia 2013 roku, Strona WWW Dawne Laliny, zamieszkałe rodziny, ich zajęcia, zwyczaje i genealogia], Jan Danielski (1884-1948) [Tadeusz Ochenduszko, 1658–2008, 350 rocznica powstania I Li-ceum w Rzeszowie, Leksykon internetowy nauczycieli i wychowanków], Stefan Kulikowski, Mieczysław Krukiewicz, Franciszek Nieć, Stefan Pieniążek (1888-1958) [Stanisław Łoza, red., Czy wiesz kto to jest? Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, Warszawa 1938]. Nauczyciel religii: Ks. Ka-zimierz Gutkowski [Sprawozdanie Dyrekcji Państw. Gimnazjum Męskiego w Krasnym Stawie, rok szkolny 1918/19, z drukarni Michaela Szolsohna, w Krasnym Stawie, 1919].
Kadra szkoły w latach 1918/19, 1924 i 1926 [Anna Tworuszka, 80 lat Gimnazjum i Liceum im. Władysława Jagiełły w Krasnymstawie, Krasnystaw 1997, Zygmunt Zagórowski, red., Spis nauczy-cieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów na-ukowych i władz szkolnych zestawione, Książnica Polska Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych Akc. Sp. Kartograficzna i Wydawnicza, Lwów - Warszawa 1924, Zygmunt Zagórow-ski, zest., Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminariów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych, r. II, Książnica Atlas, Warszawa - Lwów 1926, Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej. Rok II. Ogólnego zbioru 17/18. Warszawa, 1 XI 1919 r.]:
Lp. |
Nazwisko i Imię |
Ur. |
1918/19 |
1924 |
1926 |
Przedmiot |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
Babski Bohdan (a) |
(+) |
(‑) |
(‑) |
matem., fiz., geogr. |
||
Bąk Jan (b) |
1890 |
(‑) |
(+) |
(+) |
łacina |
|
Bednarski Jan |
(+) |
(‑) |
(‑) |
|||
Bogucki Jan |
(+) |
(‑) |
(‑) |
rysunki, kaligrafia |
||
Bohuszewicz Piotr (c) |
1893 |
(‑) |
(‑) |
(+) |
matematyka, fizyka |
|
Borowski Edward |
1881 |
(‑) |
(+) |
(‑) |
matematyka |
|
Cyraski Ignacy ks. |
(+) |
(‑) |
(‑) |
religia |
||
Eymontt Witold Cezary |
(+) |
(‑) |
(‑) |
matematyka |
||
Godecki Antoni |
1882 |
(‑) |
(+) |
(+) |
polski, francuski |
|
Grőger Józef |
1889 |
(‑) |
(+) |
(‑) |
hist., geografia |
|
Karol Władysław (c) |
1894 |
(‑) |
(+) |
(+) |
fizyka, matematyka |
|
Kińczyk Michał |
1883 |
(+) |
urlop |
(‑) |
łacina, niemiecki |
|
Kolenkoff Zenaida |
1878 |
(‑) |
(‑) |
(+) |
francuski |
|
Korsak Józef |
1861 |
(‑) |
(+) |
(‑) |
matematykia |
|
Krukiewicz Mieczysław |
1883 |
(+) |
dyr. |
dyr. |
polski, łacina |
|
Krzanowski Antoni |
1880 |
(+) |
(‑) |
(‑) |
geogr., historia |
|
Kutasiewicz (Kotusiewicz) Bronisław |
1894 |
(‑) |
(+) |
(+) |
przyr., geografia |
|
Lickindorf Eugeniusz |
1883 |
(+) |
(+) |
(+) |
dr med., higiena |
|
Noskiewicz Jan (d) |
1890 |
(+) |
(‑) |
(‑) |
przyr., geografia |
|
Ostrowski Aleksander |
1888 |
(‑) |
(+) |
(+) |
śpiew, gimnastyka |
|
Peter Michał |
(+) |
(‑) |
(‑) |
polski |
||
Szuszkiewicz Edmund |
1879 |
(‑) |
(+) |
(+) |
niemiecki |
|
Tokarski Kazimierz |
1891 |
(‑) |
(+) |
(‑) |
polski, filozofia |
|
Trebiński Stanisław |
1895 |
(‑) |
(+) |
(+) |
rys., prace ręczne |
|
Wowczak Jan (e) |
1884 |
dyr. |
(‑) |
(‑) |
niemiecki |
|
Wowczakowa Janina |
(+) |
poza etatem |
||||
Wójcik Stanisław ks. |
1877 |
(‑) |
(+) |
(+) |
religia, niemiecki |
|
Wójtowicz Kazimierz |
1892 |
(‑) |
(+) |
(+) |
historia, polski |
|
Kasz Stanisław |
1896 |
(+) |
sekretarz szkoły |
|||
Wójtowicz Wojciech |
woźny |
(a) Bohdan Babski należał do Towarzystwa Matematycznego w Krakowie (20.04.1919) [Józef Piórek, Z protokołów Towarzystwa Matematycznego w Krakowie, Kraków.]. Członek Polskiego Towarzystwa Matematycznego (1927) [Rocznik Polskiego Tow. Matematycznego, Członkowie Towarzystwa, 1927, tom VI, Kraków 1928].
(b) Jan Bąk należał do Polskiego Towarzystwa Filologicznego. Do Towarzystwa należała także dyrekcja gimnazjum [Andrzej Kotecki, Tadeusz Szulc, Jakub Tyszkiewicz, red., Dzieje Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, wydanie II rozszerzone, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2011].
(c) Piotr Bohuszewicz przeniesiony w 1933 r. do gimnazjum im. Konopnickiej w Zamościu [Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lubelskiego, R. 6, 1933/1934 Nr 2 (56)].
(d) Jan Noskiewicz (1890-1963), późniejszy prof. dr hab. zoolog i zoogeograf. Od 1946 profesor zoologii na Uniwersytecie Wrocławskim [Andrzej Dzięczkowski, Jan Włodzimierz Noskiewicz (1890-1963), Internetowy Polski Słownik Biograficzny].
(e) Jan Wowczak. Emerytowany Dyrektor Państwowego Gimnazjum w Krasnymstawie i Państwowego Seminarium Męskiego w Lesznie Wlkp. zasnął w Bogu dnia 5 maja 1935 r. w 51 roku życia [Ilustrowany Kuryer Codzienny, Kraków, 09.05.1935, nr 127].
Wychodziło pismo szkolne, które w 1925 roku miało taką recenzję: Krasnystaw. Wzorem pod wielu względami dla pism młodzieży gimnazjalnej jest Nad poziomy, organ gminy szkolnej. Znajdujemy w Nr 1 (18) wszystko, co może ucznia interesować. Mamy więc artykuły ideowe Razem, razem, młodzi przyjaciele i Ciągłość pracy w organizacji, fantazję „Wspomnienie, nie brak i wiersza: Skrzypce. Miejsce swoje otrzymali także maturzyści ostatni i dawni. Bardzo bogaty przegląd pism i obszerna kronika uzupełniają całość. Natomiast, co najważniejsza, pismo tchnie prawdziwą prostotą, daje w całej pełni obraz życia młodzieży. Powodzenia w dalszej pracy! [Młodzież z Podlasia, 1925.11-12, nr 8-9].
W 1924 roku Państwowe Gimnazjum Męskie im. Władysława Jagiełły (ul. Lubelska 6; Pierackiego 6 w 1939 r. [Spis abonentów sieci telefonicznych dyrekcji okręgu poczt i telegrafów w Lublinie, 1937-1939]) było szkołą typu humanistycznego z polskim językiem nauczania. Miało klas zasadniczych 8, wszystkich oddziałów 9, uczniów 273, uczennic - nie było [324]. Dyrektor Mieczysław Krukiewicz.
Gimnazjum Państwowe im. Władysława Jagiełły w Krasnymstawie należało do Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika Oddziału warszawskiego, stan na 1926.12.31.
Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publ. przeniósł z urzędu dla dobra szkoły Benedykta Binkowskiego, dyrektora gimnazjum państwowego im. Władysława Jagiełły w Krasnymstawie, na równorzędne stanowisko do gimnazjum państwowego im. Św. Marii Magdaleny w Poznaniu - z dniem 1 września 1930 r. [Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Poznańskiego 1930.12.12, r. 7, Nr 16.].
10.K. Zarządzenia austriackich władz okupacyjnych Krasnegostawu w latach 1915-1918 zapisane w Dzienniku urzędowym C. i k. Komendy obwodu Krasnostawskiego
1916.11.01. Rok 2. No 20. 309. Ogłoszenie. Na podstawie zezwolenia c. i k. Naczelnej Komendy armii otwarte zostanie w jak najbliższym czasie publiczne realne gimnazjum w mieście Krasnymstawie. W miarę zgłoszenia się odpowiedniej ilości uczniów otwarte będą na razie trzy klasy najniższe. Warunkiem przyjęcia do klasy 1, jest ukończenie w roku kalendarzowym 1916 przynajmniej 10 lat życia, ukończenie szkoły ludowej z dobrym postępem, względnie przygotowanie prywatne, odpowiadające pianom szkoły ludowej. O przyjęciu decyduje egzamin wstępny. Do klasy II. i III. mogą być przyjęci uczniowie, którzy ukończyli I, względnie II. Klasy szkoły średniej, ewentualnie na podstawie pomyślnie złożonego egzaminu wstępnego. Przy wpisach winni się uczniowie pojawić w towarzystwie rodziców lub opiekunów, przedkładając metrykę chrztu, ostatnie świadectwo szkolne i świadectwo szczepionej ospy. Termin rozpoczęcia nauki ogłoszony będzie później. Wpisy przyjmuje się codziennie w biurze c. i k. inspektora szkół najdalej do 20. b. m. Wpisowe wynosi na razie 10 koron. [Dziennik urzędowy c. i k. Komendy obwodu Krasnostawskiego, No 20, 1. Listopada 1916 r. Rok 2, 309]
1917.01.16. Rok 3. No 1. 4. Otwarcie gimnazjum realnego. W dniu 3. stycznia b. r. otwarto uroczyście gimnazjum realne w Krasnymstawie.
10.S.8. Obraz miasta w Głosie Lubelski w roku 1936
Krasnystaw, prowincjonalne miasteczko, z ludnością liczącą około 10 tys. mieszkańców, wraz z przedmieściami. Położony wysoko, na wzgórzu, przepływająca u podnóża miasta rzeką Wieprz, malownicze położenie, miasteczko czyste. Przed wojną światową dość licznie zamieszkiwane podczas lata przez ludność miast Lwowa, Lublina, Chełma i dalszych stron, przyjeżdżających tu na letniska. Zwłaszcza amatorzy rybołówstwa mieli możność zaspokoić swoją żyłkę, w malowniczo wijącej się pośród łąk i lasów rzece, zarybionej wówczas nienajgorzej. Po wojnie światowej nastąpił zwrot, wszystko się zmieniło, miasteczko zostało w przeważającej liczbie spalone, mieszkańcy zabiedzeni; miasto przestało być tym, czym było kiedyś tj. miejscem wypoczynkowym ludności miejskiej. Powoli odbudowywane dźwigało się z ruin i dziś rzec można śmiało, jest jednym z ładniejszych powiatowych miast. Jeżeli chodzi o stosunki urzędników zatrudnionych dzisiaj w urzędach tamtejszych do liczby zatrudnianych przed wojną światową przez zaborców, to można śmiałe go określić stosunkiem jeden do dziesięciu. Mimo wszystko miasteczko ma dość inteligencji bezrobotnej, (pozbawionej najprymitywniejszych środków bytowania). Zresztą bezrobocie nie tylko ogarnęło inteligencję, ale jest dość silnie odczuwane przez najuboższą ludność robotniczą, zajmującą się chałupnictwem i pracą najemną. Dzisiaj wykwalifikowany rzemieślnik, jeżeli zarobi 5 zł. dziennie to maksimum zarobku (przeciętny zarobek mieszkańców 2 zł. dziennie) zalicza się do niezłych. Z przemysłu tutejszego można wyliczyć fabrykę giętych mebli, znajdującą się pod zarządem p. Kołodziejczyka, znanego i cenionego przemysłowca, zatrudniającego kilkudziesięciu pracowników - prócz tego w niedalekiej przyszłości ma powstać garbarnia, własność p. Kołodziejczyka, gdzie również kilkunastu bezrobotnych przypuszczalnie znajdzie zajęcie. To wszystko. - Część ludności tamtejszej znajduje w pokątnym handlu mizerne bytowanie, które przedłuża wegetację w nieskończoność, część natomiast wyemigrowało w nadziei znalezienia znośniejszego bytu do innych miast. Mimo wszystko liczne tamtejsze rodziny znajdują się w wyjątkowej sytuacji i wymagając, zainteresowania ze strony czynników rządzących, by ulżyć, choć w części niedoli zubożałemu i zbiedzonemu miastu. Oblicze miasta zmienia wygląd raz w tygodniu, we wtorek, dnia tego ze wszystkich traktów ciągną sznurem kilkoma traktami wiodącymi do miasta fury chłopskie ze zbożem, prosiętami, warzywami i wszelkiego rodzaju produktami na jarmark. Ludność wylega z domów by móc zarobić nie w ten to w inny sposób. Ulubionymi dziećmi Krasnegostawu są uczennice i uczniowie gimnazjum koedukacyjnego im. Kr. Wł. Jagiełły. Zwłaszcza, kiedy kończy się rok szkolny, ludność tamtejsza bierze żywy udział w święcie swoich wychowanków darząc szczególną sympatią maturzystów, opuszczających rok rocznie dość licznie mury gimnazjum. Cenionym tu wielce jest dyrektor gimnazjum p. Wójtowicz, niezwykle uprzejmy, otaczany wyjątkowym szacunkiem wszystkich mieszkańców [Głos Lubelski, 1936.06.21, nr 168].
10.S.15. Abonenci krasnostawskiej sieci telefonicznej w 1938 roku
SZKOŁY: |
|
55 |
Gimnazjum Państwowe im. Władysława Jagiełły, Pierackiego 6 |
34 |
Szkoła Rolnicza im. Bartosza Głowackiego |
29 |
Szpital Sejmikowy Św. Franciszka, Pierackiego 3 |
10.T.2. Okupacja Krasnegostawu 1939
1939.09.20 zostało zamknięte Gimnazjum i Liceum w Krasnymstawie [I Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły w Krasnymstawie. www.1lo.krasnystaw.pl]. Zarządzenie niemieckich władz okupacyjnych z 1939.10.31 głosiło: polskie szkoły fachowe winny podjąć ponownie swoją działalność. Nazwa gimnazjum lub liceum dla szkół fachowych jest zakazana nauka ważnych z narodowego punktu widzenia przedmiotów jak geografia, historia, literatura jak również gimnastyka jest wykluczona 1939.11.16 władze okupacyjne wydały nakaz zamknięcia wszystkich szkół średnich. Ponieważ polski nauczyciel, a po części jeszcze bardziej polska nauczycielka są wybitnymi krzewicielami polskiego szowinizmu, z czym politycznie należy się bardzo liczyć, więc nie będzie ich można pozostawić w służbie szkolnej Już w listopadzie 1939 r. nauczyciele krasnostawskiego gimnazjum organizowali tajne nauczanie. Z narażeniem życia własnego i swoich rodzin, uczyli młodzież na tajnych kompletach: 1944.05.21 w majątku Stanisława Hempla w Nowinach odbył się egzamin w zakresie małej matury. Do egzaminu przystąpili uczniowie tajnych kompletów i elewi konspiracyjnej Szkoły Podchorążych [185,514].
10.U.9. Ranking ogólnopolski I Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły
Licea ogólnokształcące zostały ocenione za pomocą trzech kryteriów. Są to: sukcesy szkoły w olimpiadach (30%), wyniki matury z przedmiotów obowiązkowych (25%), oraz wyniki matury z przedmiotów dodatkowych (45%). Do sporządzenia rankingu wykorzystano dane ze źródeł zewnętrznych wobec ocenianych szkół. Źródłem danych były protokoły komitetów głównych olimpiad, zestawienia okręgowych komisji egzaminacyjnych (OKE) z wynikami matur z przedmiotów obowiązkowych i przedmiotów dodatkowych, oraz dane Systemu Informacji Oświatowej [Ranking Liceów Ogólnokształcących „Perspektyw”, strona internetowa.]. Liczba liceów ogólnokształcących dla młodzieży w Polsce wynosi 1867, na Lubelszczyźnie 58.
Rok |
Miejsce w rankingu |
|
Lubelskie |
Kraj |
|
2014 |
32 |
>500 |
2015 |
23 |
345 |
2016 |
26 |
409 |
2017 |
25 |
366 |
2018 |
Absolwenci
• Franciszek Przysiężniak (1909-1975). Pseud.: Ojciec Jan, Jan, Marek. Urodził się w Krupem. Syn Antoniego i Antoniny z Kleszowskich. Metryka: 525/1909 [1900]. Szkołę powszechną ukończył w Krupem, naukę w gimnazjum rozpoczął w Krasnymstawie. Maturę uzyskał w Brodnicy na Pomorzu. Oficer Wojska Polskiego, żołnierz podziemia niepodległościowego, oficer Narodowej Organizacji Wojskowej i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Należy do najbardziej znanych partyzantów „żołnierzy wyklętych” z okresu tzw. drugiej konspiracji. Szczególnie znany i pamiętany na terenach działalności, m.in. na północnej Rzeszowszczyźnie czy w Janowie Lubelskim (ulica Ojca Jana) [1624].
• Stefan Śliwiński (1918-2007). Prof. dr hab. inż., na Wydziale Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Specjalność: geologia górnicza, geologia ogólna, geologia złożowa - rudy. Profesura: 1990. Urodził się we wsi Maciejów w powiecie krasnostawskim. W Gimnazjum i Liceum dla Dorosłych w Krasnymstawie, w rok i 3 miesiące zdobył małą i dużą maturę [958,1009].
• Jan Włodzimierz NoskiewiczJ (1890-1963). Prof. dr hab. Entomolog i zoogeograf. Wybitny specjalistą w zakresie systematyki i biologii rzędu błonkówek Hymenoptera Aculeata, którym poświęcił całe życie. Jego imieniem nazwano nowo odkryte gatunki owadów. W latach 1922-1939 pracownik naukowy Muzeum im. Dzieduszyckich we Lwowie, od 1940 profesor biologii Uniwersytetu Lwowskiego, od 1946 profesor zoologii na Uniwersytecie Wrocławskim. Kierownik Zakładu Systematyki Zwierząt i Zoogeografii (1946-63) oraz Dziekan Wydziału Nauk Przyrodniczych (1956) UWr. Nauczyciel w Gimnazjum Jagiełły w Krasnymstawie w latach 1918-1920 [1126,1337]. Zmarł w Warszawie; pochowany na Cmentarzu w Warszawie Rembertowie [1815].
• Józef Padewski (1894-1951). Biskup-męczennik Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego. Urodzony w Antoniowie (pow. lipski). Uczył się w krasnostawskim gimnazjum. Zamęczony w więzieniu śledczym UB w Warszawie. Jedyny biskup chrześcijański, który poniósł śmierć męczeńską w czasie stalinizmu [449].
• Henryk Kunz (1903-1997). Pedagog. Urodził się w Leżajsku. Ukończył studia na Wydziale Filozoficznym i Przyrodniczo-Matematycznym Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie (1922-27). Studiował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych, uzyskując w 1938 roku tytuł magistra. Pracował, jako nauczyciel początkowo w Krzeszowie, później w Seminarium Nauczycielskim w Cieszanowie (1926-28), w Seminarium Nauczycielskim w Rzeszowie, Gimnazjum Żeńskim w Lublinie, Miejskim Gimnazjum w Czarnkowie, Seminarium Żeńskim w Jarosławiu, Gimnazjum Państwowym w Lublinie, a następnie w Państwowym Liceum i Gimnazjum w Krasnymstawie, gdzie zastała go wojna. Zasłużony dla Województwa Rzeszowskiego [1819].
• Stanisław Patyk (1913-1977). Doc. dr hab. Wydział Zootechniczny Akademii Rolniczej we Wrocławiu, gdzie prowadził zajęcia z parazytologii [502.B,1308]. Studia: 1933-1939 Akademia Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, dyplom lekarza weterynarii, 1950 doktor nauk weterynaryjnych, 1965 doktor habilitowany. Od 1967 docent w Instytucie Biologicznych Podstaw Produkcji Zwierzęcej na Wydz. Zootechnicznym Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu (od 1972 r., Akademii Rolniczej) [1575]. Urodzony w Krasnymstawie, syn Stanisława i Marianny z Osinów. Metryka: 161/1913 [1900]. Absolwent Liceum Jagiełły (1932) [65,1308].
• Czesław Raczkowski (1917-1994). Bombardier. Pseud.: Janek, Orkan, Włodek. W pierwszej grupie cichociemnych zrzucony na tereny okupowanej Polski w nocy z 15/16 lutego 1941 r. Urodził się w Małochwieju koło Krasnegostawu. Ukończył Liceum im. Władysława Jagiełły w Krasnymstawie (1935) [65]. Do 1939 r. studiował na Politechnice Lwowskiej [1698,1699].
• Stefan Śliwiński (1918-2007). Prof. dr hab. inż., na Wydziale Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Specjalność: geologia górnicza, geologia ogólna, geologia złożowa - rudy. Profesura: 1990. Urodził się we wsi Maciejów w powiecie krasnostawskim. W Gimnazjum i Liceum dla Dorosłych w Krasnymstawie, w rok i 3 miesiące zdobył małą i dużą maturę [958,1009].
• Alina Dobrzańska (1927-2016). Prof. dr hab. n. med., kierowała Zakładem Dietetyki Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej; Wydział Nauk Pedagogicznych; Katedra Podstaw Pedagogiki. Specjalność: pediatria, dietetyka [1009]. Absolwentka liceum Jagiełły (1945) [960,1647].
• Juliusz Domański (1927). Prof. dr hab., mediewista, filozof i filolog. Praca: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytet Warszawski; Wydział Polonistyki; Instytut Filologii Klasycznej Zakład Studiów nad Renesansem. Należy do Polskiej Akademii Umiejętności; Wydział II Historyczno-Filozoficzny, i Wydział I Filologiczny; Komisja Filologii Klasycznej. Studia: 1951, filologia klasyczna, Uniwersytet Warszawski, profesura: 1983, nauki humanistyczne [1009]. Urodził się w Suchym Lipiu. Matura w Liceum dla Dorosłych w Krasnymstawie (1947) [957].
• Maria Danuta Barańska-Gachowska (1928-2004). Prof. zw. dr hab. n. med., Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Wydział Lekarski w Zabrzu; Katedra i Zakład Stomatologii Wieku Rozwojowego, założycielka Zakładu Stomatologii Dziecięcej. Profesura 1980. Urodzona w Krasnymstawie. Córka Franciszka i Antoniny z Krasuskich [1001,1009]. Absolwentka Liceum Jagiełły (1946) [65].
• Henryk Raczkowski (1933-2010). Lekarz medycyny, podpułkownik Wojska Polskiego. Urodził się w Małochwieju, szkołę podstawową i liceum ogólnokształcące ukończył w Krasnymstawie (matura 1951). Studiował w Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi. W dowód wdzięczności, za postawę współczesnego „dr Judyma” został przez mieszkańców Marek uhonorowany pośmiertnie tytułem „Zasłużony dla Miasta Marki” [1627,1661]. Absolwent Liceum Lagiełły (1951) [65].
• Jadwiga Maria Sadlak-Nowicka (1935). Prof. zw. dr hab. Zakład Paradontologii Akademii Medycznej w Gdańsku, specjalności: periodontologia, stomatologia zachowawcza. Profesura: 2008, nauki medyczne [1009]. Absolwentka Liceum Jagiełły (1953) [65,960]
• Władysław Charmas (1937-2015). Prof. dr hab. Urodzony w Majdanie Surhowskim pow. Krasnystaw. Kierownik Zakładu Chemii i Technologii Organicznej. Dyplom magistra w roku 1963 (UMCS), doktorat 1970, habilitacja 1992, profesor nadzwyczajny 2001 [1526]. Specjalności: chemia organiczna, chemia związków wielkocząsteczkowych [1009]. Absolwent Liceum Jagiełły (1956) [65].
• Teresa zak. Antonietta Frącek (1937). Dr. Siostra ze Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi RM. Postulatorka procesu kanonizacyjnego Św. Arcybiskupa Zygmunta Szczęsnego Felińskiego [999] (Beatyfikacja: 2002.08.18, Kraków. Kanonizacja: 2009.10.11, Rzym [1872]). Historyk swego zgromadzenia. Autorka licznych publikacji o Zgromadzeniu i Świętym [np. 176, 1135, 1832, 1833, 1834, 1873,1874]. Krasnostawianka. Absolwentka Liceum Jagiełły (1955) [65].
• Stanisław Edward Parzymies (1938). Prof. dr hab., studia w warszawskiej Szkole Głównej Służby Zagranicznej [1299], badacz stosunków międzynarodowych, Zakład Integracji Europejskiej Uniwersytetu Warszawskiego [1009]. Akademia Finansów i Biznesu Vistula; Wydział Biznesu i Stosunków Międzynarodowych. Absolwent Liceum Jagiełły (1956) [65,960].
• Irena Nowicka-Koźluk (1940). Prof. dr hab. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej; Wydział Humanistyczny; Instytut Germanistyki i Lingwistyki Stosowanej, specjalności: językoznawstwo ogólne i porównawcze. Habilitacja 1990 [1009]. Absolwentka Liceum Jagiełły (1958) [65,960].
• Tadeusz Bojarski (1941). Prof. zw. dr hab. Katedra Prawa Karnego i Kryminologii UMCS w Lublinie, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu; Wydział Ekonomiczny; Katedra Prawa. Specjalności: prawo karne, prawo karne skarbowe, prawo wykroczeń. Studia w 1964 r. na Wydziale Prawa UMCS. Profesura: 1993 [1009]. Profesor zwyczajny od 2000.08.01. Od 1992 r. kierownik Zakładu Prawa Karnego i Kryminologii UMCS. W latach 1981-1996 był dyrektorem Instytutu Prawa Karnego UMCS, Dziekan Wydziału Prawa i Administracji UMCS (1996-1999). Wykłady z prawa karnego, prawa wykroczeń, prawa karnego skarbowego oraz na temat odpowiedzialnościi postępowania w sprawach nieletnich [1804]. Urodzony w Jaślikowie. Absolwent Liceum Jagiełły (1958) [65,960].
• Stanisław Lautsch-Bendkowski (1941). Prawnik. Urodził się w Krasnymstawie, tu ukończył Szkołę Podstawową (na Zakręciu), i Liceum Ogólnokształcące Władysława Jagiełły (1959). Studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim (1965). Przez kilkanaście lat wykonywał obsługę prawną, a następnie obsługę prawno-legislacyjną rządu na stanowisku wicedyrektora, później dyrektora Biura Prawnego Urzędu Rady Ministrów. W 1993 r. powołany do służby dyplomatycznej. Po 2002 r. pełnił obowiązki dyrektora Departamentu Zastępstwa Procesowego w Ministerstwie Skarbu Państwa, następnie podjął pracę w Kancelarii Sejmu na stanowisku dyrektora Biura Legislacyjnego. Aktualnie, jako adwokat w prywatnej Kancelarii [1901].
• Maria Kozioł-Montewka (1944). Prof. dr hab. n. med., II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym; Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej. Specjalności: immunologia, mikrobiologia, nefrologia [1009]. Matura w Liceum Jagiełły (1962) [65,960].
• Jan Lewandowski (1944). Prof. dr hab. Zakład Historii Polski XIX wieku UMCS w Lublinie, Wyższa Szkoła Gospodarki Krajowej w Kutnie, specjalności: historia nowożytna i najnowsza [1009]. Profesura: 1997. Absolwent Liceum Jagiełły (1962) [65,960].
• Janusz Jerzy Laskowski (1944). Prof. dr hab. inż. Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu. Kierownik Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie; Wydział Inżynierii Produkcji; Katedra Eksploatacji Maszyn Przemysłu Spożywczego. Specjalność: agrofizyka, inżynieria i aparatura przemysłu rolno-spożywczego. Profesura: 1997, nauki rolnicze [947,1009,1376]. Absolwent Liceum Jagiełły (1962) [65].
• Jan Kazimierz Adamiak (1948). Prof. zw. dr hab. inż. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa; Katedra Systemów Rolniczych, specjalność: nauki rolnicze, herbologia, płodozmian, uprawa roli i roślin. Profesura: 1998, nauki rolnicze Urodzony w Krasnymstawie, absolwent Liceum Jagiełły (1969) [960,1005,1009].
• Kazimierz Adamiak (1951). Prof. dr hab. inż. The University of Western Ontario, Kanada, Department of Electrical and Computer Engineering. Studia: 1974, Politechnika Szczecińska, doktorat: 1976, habilitacja: 1983 [1009]. Absolwent Liceum Jagiełły (1969) [959,960].
• Janusz Jusiak (1954). Prof. nadzw. dr hab. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Zakład Ontologii i Teorii Poznania Wydziału Filozofii i Socjologii. Zajmuje się: czasowym wymiarem poznania i działania, analizą powiązań światopoglądu z wiedzą i wiarą, teorią i filozofią muzyki. Magisterium: 1978, doktorat: 1988, habilitacja: 1998, profesura: 2015. Urodził się w Krasnymstawie. Absolwent Liceum Jagiełły (1973) [951,1009,65].
• Andrzej Gontarz (1956). Prof. dr hab. inż., Politechnika Lubelska; Wydział Mechaniczny; Katedra Komputerowego Modelowania i Technologii Obróbki Plastycznej, specjalność: plastyczna obróbka metali [1009]. Urodzony w Krasnymstawie. Absolwent Liceum Jagiełły (1985) [65,960].
• Piotr Godlewski (1956). Prof. dr hab. Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku; Wydział Wychowania Fizycznego; Katedra Nauk Społecznych, Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu. Specjalność: historia sportu, marketing w sporcie, organizacja i zarządzanie w sporcie, sporty walki, teoria wychowania fizycznego [1009]. Urodzony w Krasnymstawie. Absolwent Liceum Jagiełły (1974) [65,960].
• Wiktoria Sobczyk (1957). Prof. dr hab. inż Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; Wydział Górnictwa i Geoinżynierii; Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców. Specjalność: paleontologia i stratygrafia złożowa, edukacja ekologiczna, ochrona środowiska na terenach przemysłowych, gospodarka odpadam [1009]. Urodzona w Krasnymstawie. Absolwentka Liceum Jagiełły (1976) [65,960].
• Zygmunt Stanisław Patyk (1958). Prof. zw. dr hab. Narodowe Centrum Badań Jądrowych Świerk, Zakład Fizyki Teoretycznej [1316]. Specjalność: fizyka jądrowa. Studia: 1981, fizyka, Uniwersytet Warszawski, tytuł profesora (2014) nauki fizyczne [1009]. Urodził się w Krasnymstawie. Urodzony w Krasnymstawie. Ukończył Liceum Jagiełły (1976) [65].
• Ryszard Hać (1958). Gen. bryg. pil., absolwent dęblińskiej Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej (1981), ukończył także Wojskową Akademię Lotniczą w Monino oraz Podyplomowe Studia Operacyjno-Strategiczne w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie. Służbę pełnił m.in. w pułkach lotnictwa myśliwsko-bombowego w Świdwinie (40) i Mirosławcu (8), dowodził 1. Brygadą Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie. W latach 2004-2007 był komendantem-rektorem „Szkoły Orląt”. Generał brygady (2004). Służbę wojskową zakończył 2010.11.30 na stanowisku szefa Wojsk Lotniczych - zastępca szefa szkolenia Sił Powietrznych. W 2010 przeniesiony do rezerwy. Honorowy Obywatel Mirosławca. Obecnie jest dyrektorem dęblińskiego Muzeum Sił Powietrznych [955,1425]. Urodzony w Krasnymstawie. Ukończył Liceum Jagiełły (1977) [65].
• Jerzy Kowalczyk (1959). Pseud.: Ludwig Thor. Dziennikarz, rolnik, ostatnio: pisarz i wydawca. Skończył politologię na UMCS. Przez kilkanaście lat był dziennikarzem kryminalnym w „Kurierze Lubelskim”. Od siedmiu lat jest redaktorem, sekretarzem redakcji i wydawcą w „Tygodniu w Lublinie”. Założył wydawnictwo [1679]. Urodzony w Krasnymstawie. Absolwent Liceum Jagiełły (1978) [65].
• Tadeusz Bąk (1960). Ks. prof. nadzw. dr hab. prorektor Państwowej Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu, Instytut Ekonomii i Zarządzania. Specjalności: socjologia wychowania, praca socjalna. Studia: 1984, teologia, 1990, socjologia, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Doktorat nauk humanistycznych w zakresie socjologii (1997), habilitacja (2008) [1079]. Urodzony w Krasnymstawie. Absolwent Liceum Jagiełły (1979) [65].
• Artur Nowosad (1961-2015). Płk służby więziennej z Krasnegostawu. Był również dziennikarzem, historykiem i regionalistą. Przez dwie kadencje (1998-2006) radny Krasnegostawu. Zginął od kul dżihadystów w zamachu terrorystycznym na muzeum Bardo w Tunezji [1857]. Absolwent Liceum Jagiełły (1980) [65].
• Arkadiusz Janusz Orłowski (1962). Prof. dr hab. inż., kierownik Katedry Informatyki na Wydziale Zastosowań Informatyki i Matematyki SGGW [1446] i w Instytucie Fizyki PAN [956], specjalności: ekonofizyka, fizyka teoretyczna, informatyka kwantowa i stosowana, kryptologia, metody komputerowe, metody statystyczne i matematyczne w badaniach empirycznych i ekonomicznych. Stopień: doktora nauk fizycznych, optyka atomowa i molekularna (1992), doktora habilitowanego, mechanika kwantowa (1999) [1009]. Absolwent Liceum Jagiełły (1981) [65].
• Wiesław Kulisz (1962), SJ. Do Jezuitów wstąpił 1981 r. w Kaliszu. Święcenia kapłańskie otrzymał 1991. Profesję Zakonną złożył 2000 r. Studia teologiczno-filozoficzne odbywał w Krakowie, Warszawie, Rzymie i w Hiszpanii. Był duszpasterzem akademickim w KUL oraz Superiorem domu wspólnoty duszpasterzy akademickich – Jezuitów w Lublinie. Superiorem domu zakonnego w Toruniu oraz Rektorem Kościoła w Toruniu. Obecnie jest Superiorem domu zakonnego w Świętej Lipce [1424]. Absolwent Liceum Jagiełły (1981) [65].
• Jacek Kulbaka (1972). Prof. nadzw. dr hab. w Katedrze Historii Wychowania Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie (APS). Magister historii (1996), Instytut Historii UMCS, doktor nauk humanistycznych, pedagogika (2004), APS, doktor habilitowany nauk społecznych, pedagogika (2014), PAS. Specjalność: historia kształcenia specjalnego, historia wychowania. Od 1996 r. pracownik PAS (asystent, adiunkt, profesor nadzwyczajny). Urodzony w Krasnymstawie. Absolwent Szkoły Podstawowej nr 1 w Krasnymstawie (1987) i Liceum Jagiełły (1991). Pasjonat jazdy na rowerze, pływania i biegania a także podróży turystycznych [65,1009,1651,1654].
• Marcin Leopold Szewczak (1979). Dr hab., prawo administracyjne. Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Katedra Administracyjnego Prawa Gospodarczego, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II w Lublinie. Stopnie: doktora nauk prawnych (2007), doktora habilitowanego (2014). Absolwent Liceum Jagiełły (1998) [1009,1320,65].
• Magda Stachula (1982). Pochodzi z Krasnegostawu. Absolwentka judaistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracowała w firmie sprzedającej sprzęt telekomunikacyjny, m.in. kamery do monitoringu. Obserwowanie ludzi przez kamery miejskiego monitoringu podsunęło jej pomysł na debiutancką powieść „Idealna” (wyd. Znak, 2016) [1710]. Debiutancki thriller „autorki nikomu nieznanej” [1630,1686]. Ukończyła Liceum Jagiełły w Krasnymstawie [1908].
• Bernard Bucholc (1886-1966). Wykładowca języka polskiego. W latach 1916-1918 uczył języka polskiego i historii w I Liceum Ogólnokształcącym im. Władysława Jagiełły w Krasnymstawie. W uznaniu późniejszych zasług dla Siedlec, jego imieniem nazwano tu jedną z ulic i odznaczono go Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego [1509].
• Henryk Kunz (1903-1997). Pedagog. Urodził się w Leżajsku. Ukończył studia na Wydziale Filozoficznym i Przyrodniczo-Matematycznym Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie (1922-27). Studiował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych, uzyskując w 1938 roku tytuł magistra. Pracował, jako nauczyciel początkowo w Krzeszowie, później w Seminarium Nauczycielskim w Cieszanowie (1926-28), w Seminarium Nauczycielskim w Rzeszowie, Gimnazjum Żeńskim w Lublinie, Miejskim Gimnazjum w Czarnkowie, Seminarium Żeńskim w Jarosławiu, Gimnazjum Państwowym w Lublinie, a następnie w Państwowym Liceum i Gimnazjum w Krasnymstawie, gdzie zastała go wojna. Zasłużony dla Województwa Rzeszowskiego [1819].
• Tadeusz Ludwik Stanisz (1906-1988). Dr filozofii. W latach 1924-1929 studiował historię i nauki obywatelskie na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Studia ukończył broniąc pracę doktorską pt. „Maciej Drzewicki, jego działalność polityczna, kulturalna i gospodarcza 1467-1535” [1903]. Jako stypendysta Akademii Umiejętności wyjechał do Szwajcarii i Konstantynopola. Pracował w archiwach w Zurychu, Genewie, Bazylei, Bernie. Był nauczycielem w Państwowym Gimnazjum i Liceum w Krasnymstawie (1934-1939). W czasie okupacji hitlerowskiej został aresztowany przez gestapo i przebywał w więzieniu w Izbicy, Lublinie, a od listopada 1942 roku do października 1944 roku był więźniem obozu w Oświęcimiu, a następnie do zakończenia wojny przebywał w obozie w Litomierzycach w Czechosłowacji [1903]. Po wojnie zasłużony dla Rzeszowszczyzny [446]. Opublikował 146 artykułów i rozpraw oraz wygłosił ponad 120 audycji radiowych związanych z książką i czytelnictwem [1155,1287]. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym Pobitno w Rzeszowie [1903].
• Zbigniew Przybyszewski (1907-1952). Urodzony w Giżewie. Egzamin dojrzałości zdał w Krasnymstawie, absolwent liceum Jagiełły (1927). Honorowy obywatel Helu. Kmdr por. Podczas kampanii wrześniowej w 1939 dowodził baterią nr 31 cyplową, po II wojnie światowej był dowódcą 31 Dywizjonu Artylerii Nadbrzeżnej i szefem Służby Artylerii Marynarki Wojennej. Skazany na karę śmierci i rozstrzelany pod fałszywym zarzutem szpiegostwa, następnie zrehabilitowany [1423].
• Stefan Parnicki-Pudełko (1914-1994). Prof. zw. dr, historyk i archeolog, specjalizacja: archeologia śródziemnomorska, historia starożytna. Kierownik Zakładu Historii Starożytnej UAM w Poznaniu. Napisał dzieło „Architektura starożytnej Grecji”. Urodzony w Majdanie Starym (pow. biłgorajski). Ukończył liceum Jagiełły w Krasnymstawie (1933) [65,1002,1009].
• Leonard Bolesław Łukaszuk (1930). Prof. zw. dr hab., Akademia Obrony Narodowej; Wydział Strategiczno-Obronny, Uniwersytet Warszawski; Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych; Instytut Stosunków Międzynarodowych, Zakład Prawa i Instytucji Międzynarodowych. Międzynarodowe prawo morza, międzynarodowa ochrona własności intelektualnej, teoria i metodologia badań i nauczania prawa międzynarodowego. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (1958). Doktor nauk prawnych (1968). Doktor habilitowany nauk prawnych (1974). Profesor nadzwyczajny (1985). Profesor zwyczajny (1994). W ISM od 1994 r. Urodzony w Glinach (chełmskie). Absolwent Liceum Jagiełły [960,1009, 1321,1656].
• Wiesław Czwórnóg (1932). Nauczyciel akademicki, trener lekkiej atletyki. Urodzony w wiosce Borów na Lubelszczyźnie, ukończył liceum ogólnokształcące w Krasnymstawie (1950), gdzie zyskał uznanie, jako wyróżniający się gracz miejscowego klubu piłkarskiego. W latach 1952-1955 zdobywał wyższe wykształcenie w warszawskiej AWF. Obronił pracę doktorską (1979). Zdobył uprawnienia trenera klasy mistrzowskiej, i tytuł zasłużonego trenera lekkiej atletyki oraz honorowego członka AZS. Kierownik Zakładu LA w AWF, szef szkolenia sekcji lekkoatletycznej w klubie AZS-AWF Warszawa, wychowawca wielu medalistów mistrzostw Polski i reprezentantów kraju. Ze swoimi zawodnikami uczestniczył w Mistrzostwach Świata (Meksyk, Moskwa). Jego wychowankowie zdobyli 70 medali Mistrzostw Polski, wychował 15 reprezentantów Polski w lekkiej atletyce. Jako zawodnik był akademickim rekordzistą Polski w biegu na dystansie 200 metrów przez płotki oraz dwukrotnym medalistą akademickim w biegu nadystansie 400 metrów przez płotki. Niemal 50 lat życia poświęcił uczelni i klubowi [1655,1901].
• Maria Magdalena Zbyszewska (1925-1985). Aktorka Teatrów: Wybrzeże w Gdyni, Polskiego w Poznaniu, Dramatycznego we Wrocławiu, Dramatycznego w Szczecinie, Rozmaitości w Warszawie. Mania Pawlakowa: Sami swoi, Nie ma mocnych, Kochaj albo rzuć; wykładowca krakowskiej PWST, matka Mariusza Benoit. Absolwentka Liceum Jagiełły (1945) [65]. Pochowana: Wrocław, Cmentarz św. Wawrzyńca.
• Marian Narcyz Listowski (1926-1996). Poeta, prozaik, publicysta. Urodził się w Kolonii Widniówka, powiat Krasnystaw. W latach 1942-1944 uczył się w Publicznej Szkole Rzemieślniczej w Krasnymstawie. Po wojnie uczył się w Liceum Ogólnokształcącym w Krasnymstawie. Zmarł w Świdniku [994].
• Ryszard Liskowacki (1932-2006). Pisarz, dramaturg, poeta, dziennikarz i publicysta, prozaik, autor sztuk scenicznych oraz książek dla młodzieży. Pseud.: Apolinary Ćwiek; Cezary Eufemii Buras; Dominik. W okresie okupacji niemieckiej przebywał nadal w Warszawie. Należał do Szarych Szeregów i w czasie powstania warszawskiego był łącznikiem na Żoliborzu. Po wojnie uczył się w szkole średniej w Krasnymstawie; w 1950 zdał maturę. Następnie przez trzy lata studiował prawo na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W czasie studiów współpracował z dziennikiem Sztandar Ludu, w którym debiutował w 1951 wierszem „Pochwała twórczej kielni”. Mieszkał od 1945 do 1954 roku w Krasnymstawie. Od 1954 roku związany był ze Szczecinem. W 1959 został członkiem PZPR. Od 1960 należał do ZLP. Najbardziej znany jest, jako autor książek dla młodzieży. Absolwent Szkoły Powszechnej nr 1 i Liceum Jagiełły (1952) [65,938,1770].
• S. Daniela zak. Wiesława Zemla (1933), urodziła się w Krakowie. Od 1951 r. w Zgromadzeniu Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi. Nauczycielka muzyki, wieloletnia profesorka na Studium Liturgiczno-Muzycznym w Aninie, solistka i dyrygentka, śpiewająca sopranem o pięknej barwie i dużej mocy głosu, organistka, dyrektorka chóru zakonnego swego Zgromadzenia, przygotowuje oprawę muzyczną uroczystości, akademii i imprez okolicznościowych. Od dziecka śpiewała, biorąc udział w różnych uroczystościach państwowych i kościelnych, śpiewając, jako solistka, w duecie lub w chórze. Naukę muzyki, w teorii i praktyce, rozpoczęła w Krasnymstawie, uczęszczając przez dwa lata do tamtejszego Ogniska Muzycznego. Po zdobyciu matury w 1951 r. w Liceum Ogólnokształcącym w Krasnymstawie wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi w Mszanie Dolnej (Prowincja Krakowska). Już w postulacie, rozpoczęła naukę muzyki w założonej w Mszanie Dolnej filii Studium Liturgiczno-Muzycznego im. Piusa X w Międzylesiu [1921].
• Bronisława Fastowiec (1937-2014). Poetka, urodziła się w Browarówce koło Siennicy Różanej. Wychowała się w Krasnymstawie i uczęszczała do tutejszych szkół. Ukończyła Liceum Ogólnokształcące [983]. Należała do Stowarzyszenia Twórców Ludowych od 1992 r., Związku Literatów Polskich od 2004 r. oraz Bractwa Literackiego Białego Pasterza (Kraków) od 1995 r.
• Stefan Ciechan (1945). Artysta fotografik, od 1999 r. należy do Związku Polskich Artystów Fotografików. Zajmuje się fotografią dokumentalną, pejzażu, teatralną i kreacyjną [1846]. Krasnostawianin [963]. Matura w Liceum Jagiełły (1964) [65].
• Zofia Nowacka-Wilczek (1947-2017). Poetka, fraszkopisarka, krytyk literacki. Filologia angielska UMCS. Debiut prasowy: Trema i Niepewność, (Wiersze), Kamena (1981). Debiut książkowy: Pół wierszem, pół serio, (Wiersze) Lublin (1994). Srebrny Wawrzyn Literacki (2008). Członkini Związku Literatów Polskich [980,1844]. Krasnostawianka. Matura w Liceum Jagiełły (1965) [65].
• Magdalena Marchwic-Widawska (1953). Poetka, pisarka, eseistka. „Zadumania”, Font 1999. Laureatka Nagrody Ministra oraz Prezes Stowarzyszenia Lublin Dzieciom. Absolwentka Liceum Jagiełły (1971) [960,977].
• Zuzanna Tomaś-Krynicka (1957). Dr hab. prof. ASP. Malarka, absolwentka ASP w Warszawie. Kierownik Katedry Kształcenia Ogólnoplastycznego Pracownia Malarstwa ASP, Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki. Habilitacja: 2015 sztuk plastycznych w zakresie sztuk pięknych [1009,1581]. Krasnostawianka. Absolwentka Liceum Jagiełły (1976) [65].
• Wiesław Domański (1957). Artysta rzeźbiarz. Absolwent ASP w Krakowie. Zajmuje się przede wszystkim rzeźbą, choć malarstwo jest jego drugą pasją. W dorobku ma zarówno rzeźby kameralne jak i monumentalne realizacje sakralne [931]. Rzeźba: sakralna, ogrodowa, kameralna, nagrobna, statuetki, płaskorzeźby; medale pamiątkowe; projektowanie malej architektury. Malarstwo: sakralne ścienne, sztalugowe, portretowe, okolicznościowe; rysunek [1847]. Krasnostawianin. Matura w Liceum Jagiełły (1976) [65].
• Joanna Brześcińska-Riccio (1959). Twórczość artystyczna: grafika, rysunek tuszem również na płótnie – technika własna oraz ceramika [967]. Studia w Instytucie Wychowania Artystycznego na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, dyplom i specjalizacja: grafika - akwaforta w 1985. W tym roku przyjęta do Związku Polskich Artystów Plastyków. Członkini Arts Council oraz wielu Stowarzyszeń Artystycznych i Akademickich we Włoszech [1514,1614]. Matura w Liceum Jagiełły (1978) [65].
• Mariusz Dubaj (1959). Prof. nadzw. dr hab. Zakład Teorii Muzyki na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Kompozytor, teoretyk muzyki, pianista i pedagog [1300]. Krasnystaw, miasto mojego urodzenia, jest takim miejscem, gdzie dusza mi się otwiera. Czuję się tutaj psychicznie u siebie [467]. Pięknie powiedziane. Matura w krasnostawskim Liceum Jagiełły (1978) [65]. Laureat Złotych Karpi 2000.
• Dariusz Panas (1959). Jeden z najlepszych polskich operatorów filmowych. Absolwent Wydziału Operatorskiego PWSFTiTv w Łodzi, Należy do Polskiej Akademii Filmowej. Pracował m.in. przy filmach: Dekalog Trzy, In Flagranti, Pułapka, Chłopaki nie płaczą, Poranek kojota, Wino truskawkowe, oraz przy serialach m.in.: 13 posterunek, M jak miłość, Samo życie, Magda M., Tylko miłość [1576]. Absolwent Liceum Jagiełły (1978) [65,960].
• Anna Demczuk (1961). Aktorka. W latach 1982-85 występowała w Teatrze Dzieci Zagłębia w Będzinie. Od 1985 aktorka Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie [1540]. Krasnostawianka [969]. Matura w Liceum Jagiełły (1980) [65].
• Teresa Stasiak (1961). Malarka urodzona w Żółkiewce. Uczęszczała do Szkoły Podstawowej Nr 1, a następnie Liceum Jagiełły w Krasnymstawie. Zrzeszona w krasnostawskim Stowarzyszeniu Twórców Kultury „Paleta” i Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie. Od 2012 r. należy do Związku Polskich Artystów Plastyków [1291].
• Krzysztof Malinowski (1961-2009). Aktor. Miejsce pracy: 1986-1987 Teatr Ziemi Pomorskiej, Grudziądz, 1987-1989 Teatr im. Juliusza Osterwy, Gorzów Wielkopolski, 1989-1991 Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego, Koszalin, 1991-1992 Tarnowski Teatr im. Ludwika Solskiego, Tarnów, 1992-1995 Teatr im. Wandy Siemaszkowej, Rzeszów, 1995-2003 Teatr im. Juliusza Osterwy, Lublin. Urodzony i zmarł w Krasnymstawie [1577]. Absolwent Liceum Jagiełły (1980) [970].
• Jerzy Gilarowski (1964). Pisarz, pasjonat Afryki. Najnowsza książka „Afryka dzisiaj. Piękna, biedna, różnorodna”. Geograf, pracownik Uniwersytetu Warszawskiego. Wykłada na uczelniach polskich (Uniwersytet Warszawski, Almamer Szkoła Wyższa, Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej) i afrykańskich (University of Dar es Salaam, University of Dodoma, University of Rwanda) [1552]. Krasnostawianin, ukończył Liceum Jagiełły (1982) [65].
• Małgorzata Biernat-Świtoniak (1966). Malarka. Absolwentka Liceum Jagiełły (1984) i Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Instruktor plastyk w firmie: 1 Pomorska Brygada Logistyczna, w 2004 roku założyła grupę plastyczną „Impresja” [1578]. Krasnostawianka, obecnie zamieszkała w Bydgoszczy.
• Magdalena Wójcik (1975). Piosenkarka, wokalistka znanego zespołu Goya. Krasnostawianka [972]. Absolwentka Liceum Jagieły (1994) [65].
• Jakub Bartłomiej (Kuba) Badach (1976). Wokalista, kompozytor, muzyk, aranżer. Absolwent Akademii Muzycznej w Katowicach na Wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej w klasie wokalnej [1875]. The Globetrotters, Polűcjanci. Wyróżniony statuetką Fryderyka w kategorii Wokalista Roku 2010 z zespołem Poluzjanci. Wokalista roku 2011, 2012, Nagroda Fryderyka. Krasnostawianin [960]. Absolwent Liceum Jagiełły (1995) [96].
• Katarzyna Agnieszka Iwańczyk-Fowler (1978). Poetka, publicystka. Należy do Związku Literatów Polskich. Debiut prasowy: Burza i O sobie (Wiersz) w Tygodniku Chełmskim (1987), Debiut książkowy: Pod skrzydłami dnia i nocy (Wiersze), Chełm (1993) [1844]. Od lat w USA – autorka kilkunastu tomików poetyckich, w tym dwujęzycznych. Krasnostawianka [973,980]. Absolwentka Liceum Jagiełły (1996) [96].
• Jakub Pasierkiewicz (1980). Malarstwo, fotografika, video, rzeźba, grafika cyfrowa, animacja, Studia na Uniwersytecie Śląskim [1544]. Absolwent Liceum Jagiełły (1999) [65].
• Michał Paweł Wilczewski (1983). Fotografik urodzony w Krasnymstawie. Z wykształcenia magister ekonomii UMCS w Lublinie oraz absolwent Akademii Fotografii w Warszawie [1701]. Absolwent Liceum Jagiełły (2002) [65].
• Bogna Kicińska (1984). Wokalistka jazzowa, kompozytorka, aranżerka i skrzypaczka, od kilku lat mieszkająca w Nowym Jorku [1579]. Laureatka wielu konkursów. Główna nagroda XLI Festiwalu Old Jazz Meeting Złota Tarka, Iława 2011, Bogna Kicińska & Kuba Cichocki Duo [976,1067]. Krasnostawianka. Absolwentka Liceum Jagiełły (2003) [65].